.png)
„Czy wszystko jest na sprzedaż? O granicach ekonomii” – Debata Kopernikańska 2025 w Krakowie
Czy rynek ma swoje granice – a jeśli tak, to kto i w jaki sposób je wyznacza?
Czy wszystko można przeliczyć na wartość pieniężną, czy istnieją dobra, które z natury wymykają się logice ekonomii?
Czy można mówić o napięciu między wartością pieniądza a wartościami człowieka?
Tym pytaniom poświęcona będzie krakowska odsłona Debaty Kopernikańskiej, zatytułowana „Czy wszystko jest na sprzedaż? O granicach ekonomii”, która połączy spojrzenia filozofii, ekonomii i etyki.
W rozmowie udział wezmą prof. Katarzyna de Lazari-Radek (Uniwersytet Łódzki) – filozofka, etyczka, badaczka utylitaryzmu – oraz prof. Łukasz Hardt (Uniwersytet Warszawski) – ekonomista, specjalista w zakresie ekonomii instytucjonalnej i filozofii nauki – a dyskusję poprowadzi Igor Wysocki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu).
Rozmowa dotyczyć będzie m.in. moralnych ograniczeń rynku – od etycznych dylematów związanych z handlem narządami, handlem bronią, dostępem do powszechnej opieki zdrowotnej czy surogacją po granice konsumpcji i pytanie o odpowiedzialność producentów i konsumentów w świecie, gdzie coraz więcej rzeczy ma swoją cenę, ale coraz mniej – swoją wartość.
Zastanowimy się również nad tym, jak pieniądz i jego użyteczność wpływają na nasze decyzje i relacje społeczne, oraz czy możliwe jest zachowanie równowagi między efektywnością gospodarczą a zasadami moralnymi.
W tle tych rozważań towarzyszy nam postać Mikołaja Kopernika. Niewielu zdaje sobie sprawę, że obok astronomii podejmował on również zagadnienia dotyczące natury i wartości pieniądza w czasach, gdy pojęcie gospodarki dopiero się kształtowało. Debatę poprzedzi prezentacja traktatu Monetae cudendae ratio, którego pięćsetlecie obchodzić będziemy w przyszłym roku. Kopernik opisał tam procesy psucia monety i wypierania pieniądza lepszego przez gorszy – zjawiska znane dziś jako Prawo Kopernika–Greshama.
Czas: 14 listopada 2025 roku, godz. 18.00 (wydarzenie towarzyszące o godz. 17.15).
Miejsce: Sala Konferencyjna Biblioteki Jagiellońskiej, al. Mickiewicza 22, Kraków (wejście od ul. Oleandry).
Wstęp wolny.